خلبانی جزو محبوب ترین مشاغل است که بیشتر افراد آن را دوست دارند. پرواز، همانند پرندگان، یکی از آرزوهای همیشگی بشر بوده است. پس از تلاش های پی در پی انسانها برای دستیابی به آرزوی پرواز، بالاخره هواپیما اختراع شد و این رویای زیبا و بزرگ، رنگ واقعیت به خود گرفت.
خلبان یا هوانورد، فردی است که به خاطر شغلش یا برای تفریح به هدایت هواپیما یا دیگر وسایل پروازی میپردازد. برای قبولی و تحصیل در رشته خلبانی، باید شرایطی را دارا باشید. اگر به آرزوی پرواز در آسمانها دارید، علاوه بر تحصیل در دانشگاه، میتوانید در کلاسهای معتبر آموزش آزاد شرکت کنید و با دریافت گواهینامه خلبانی به آرزوی خود برسید.
ساعت و محل کار خلبانها
ساعات کاری خلبانها بسته به قوانین حمل و نقل و راهنمایی و رانندگی هر کشور متفاوت است. این ساعات کاری شامل تمام دوره های کاری خلبانها در مدت زمان مشخص شده است. برای حفظ ایمنی، بین دوره های کاری باید زمانهای استراحت وجود داشته باشد.
همچنین، زمان کاری خلبانها از زمانی که هدایت هواپیما را شروع میکنند. یعنی زمانی که چرخهای هواپیما به حرکت درمی آیند، تا زمانی که هواپیما در فرودگاه برای خروج مسافران و خدمه پرواز توقف میکند. یعنی زمانی که هواپیما می ایستد، پایان می یابد. در واقع این زمان، کمتر از ساعات کاری خلبانها است.
به طور کلی، ساعات کاری خلبانها و خدمه پرواز از زمان ورود به فرودگاه تا زمان خروج از آن محاسبه میشود.
در صنعت هوانوردی، محل کار خلبانها متفاوت است و به تعداد عواملی از جمله نوع پرواز، شرکت هواپیمایی، نوع هواپیما، مسیر پرواز، و زمانهای کاری بستگی دارد.
محل کار خلبانها شامل کابین هواپیما، فرودگاه ها، و مراکز کنترل پرواز است. خلبانان در طول پرواز از تجهیزات مختلفی مانند رادیو، کنترلها، و نمایشگرها استفاده میکنند.
وظایف خلبان
خلبانها در شغل خود دارای وظایف متعددی هستند. در ادامه، به برخی از این وظایف میپردازیم:
- بررسی اجزای هواپیما و سوخت آن قبل از پرواز
- اطمینان یافتن از درست کار کردن سیستم های ایمنی در قبل و حین پرواز
- حفظ ارتباط و اجرای دستورالعملهای فرودگاه و بخش کنترل ترافیک هوایی تا توقف کامل
- تهیه و تنظیم گزارشهای پرواز پس از فرود
- ارائه اطلاعات لازم به مسافران و خدمه هواپیما در طول پرواز
بررسی اجزای هواپیما و سوخت آن قبل از پرواز
وظایف خلبان شامل مسئولیتهای مهمی در طول پرواز میشود. خلبانها قبل از هر پرواز، اجزای هواپیما را بررسی کرده و اطمینان حاصل میکنند که همه چیز درست کار میکند. این شامل بررسی سیستمهای الکتریکی، مکانیکی، هیدرولیکی، نورپردازی، تجهیزات اضطراری، و دیگر اجزا مهم هواپیما میشود.
هدف از این بررسی، اطمینان حاصل کردن از درست کار کردن تمامی سیستمها و تجهیزات است.
اطمینان یافتن از درست کار کردن سیستم های ایمنی در قبل و حین پرواز
خلبانها مسئولیت حفظ ایمنی هواپیما را دارند و باید از درستی عملکرد سیستمهای ایمنی اطمینان حاصل کنند. قبل از هر پرواز، خلبان مسئول بررسی دقیق سیستمهای ایمنی هواپیما است.
این شامل بررسی سیستم های آتش نشانی، ترمزها، تجهیزات اضطراری، سیستم های هیدرولیکی، و دیگر سیستم های مرتبط با ایمنی میشود. هدف از این بررسی، اطمینان حاصل کردن از درست کار کردن تمامی سیستمهای ایمنی هواپیما است.
حفظ ارتباط و اجرای دستورالعمل های فرودگاه و بخش کنترل ترافیک هوایی تا توقف کامل
خلبانها در طول پرواز با فرودگاه ها و بخش کنترل ترافیک هوایی در ارتباط هستند و دستورالعملها را اجرا میکنند. این شامل ارتباط های رادیویی برای اطلاع رسانی در مورد موقعیت هواپیما، تغییرات مسیر، و دیگر اطلاعات مرتبط با پرواز است. همچنین دستورات مربوط به فرود، تاکسی، و توقف هواپیما در باند فرودگاه مقصد.
تهیه و تنظیم گزارشهای پرواز پس از فرود
پس از فرود، خلبانها گزارشهای مربوط به پرواز را تهیه و تنظیم میکنند و مشکلات موجود در هواپیما یا مسیر پرواز را ذکر میکنند. پس از فرود، خلبان باید گزارشی از پرواز تهیه کند. این گزارش شامل جزئیات مربوط به پرواز مانند مسیر، ارتفاع، سرعت، شرایط هوا، مشکلات موجود در هواپیما، و دیگر اطلاعات مرتبط با پرواز است.
همچنین باید اطلاعات جمع آوری شده را به صورت منظم و دقیق در گزارش پرواز ثبت کند. این گزارش باید به طور کامل و دقیق تمامی جزئیات مرتبط با پرواز را شامل شود.
گزارش پرواز باید به مقامات مرتبط مانند مدیریت هواپیمایی، کنترل ترافیک هوایی، و دیگر مراجع مرتبط ارائه شود. این گزارش میتواند به عنوان مرجع برای تحلیل و بررسی مسائل مرتبط با پرواز مورد استفاده قرار گیرد. در کل، تهیه و تنظیم گزارشهای پرواز پس از فرود برای حفظ ایمنی و بهبود عملکرد هواپیما بسیار مهم است.
ارائه اطلاعات لازم به مسافران و خدمه هواپیما در طول پرواز
خلبان باید در طول پرواز به مسافران اطلاعات لازم را ارائه دهد. این شامل اطلاع رسانی در مورد مسیر پرواز، زمان تقریبی فرود، شرایط هوا، و دیگر اطلاعات مرتبط با پرواز است.
هدف از این اطلاع رسانی، اطمینان حاصل کردن از راحتی و اطمینان مسافران در طول پرواز است. این وظایف نشان دهنده مسئولیتهای گسترده ای است که خلبانها در هدایت هواپیما دارند.
در کل، ارائه اطلاعات لازم به مسافران و خدمه هواپیما در طول پرواز برای حفظ ایمنی و راحتی همه افراد در هواپیما بسیار مهم است.
مهارتها و دانش مورد نیاز خلبان
مهارتها و دانشهای مورد نیاز برای شغل خلبانی بسیار متنوع و گسترده هستند. در ادامه، به برخی از این مهارتها و دانش‌ها اشاره میکنم:
- امنیت پرواز
- مدیریت زمان
- مدیریت بحران
- کار تیمی
- خواندن نقشه
- استفاده از تجهیزات پرواز
خلبانها باید با اصول ایمنی پرواز آشنا باشند و توانایی مدیریت ریسکهای مرتبط با پرواز را داشته باشند.
برنامه ریزی مناسب برای پرواز، استراحت، و تمرینهای آموزشی برای خلبانان ضروری است.
آنها باید در مواقع بحرانی، مانند خرابی تجهیزات یا شرایط آب و هوایی نامساعد، عملکرد خوبی داشته باشند.
همکاری با خدمه هواپیما و ارتباط مؤثر با کنترل ترافیک هوایی از مهارتهای اساسی خلبانهاست.
خلبانها باید توانایی خواندن نقشه های هوایی و تفسیر اطلاعات مرتبط با مسیر پرواز را داشته باشند.
آشنایی با تجهیزات مانند رادیو، نمایشگرها، و کنترلهای هواپیما برای مدیریت پرواز ضروری است.
به طور کلی، خلبانی یک شغل پیچیده با مسئولیت پذیری بالایی است که نیازمند ترکیبی از مهارتهای فنی، مدیریتی، و ارتباطی میباشد.
خلبانی برای چه افرادی مناسب است؟
خلبانی یک شغل جذاب و پرمسئولیت است که نیازمند مجموعه ای از شرایط و مهارتها میباشد. اگر آرزوی پرواز در آسمانها را دارید، میتوانید به عنوان یک خلبان فعالیت کنید.
اگر با انگیزه، هدف‌گرا و با پشتکار هستید. اگر حافظه مناسب برای داده ها و پردازش آنها دارید. اگر مهارت برقراری ارتباط با داده ها و پردازش آنها را دارید. اگر روحیه کار گروهی دارید. اگر توان تصمیم گیری مستقل و آنی را دارید. به شما تبریک میگوییم. شما یک فرد مناسب برای خلبانی هستید.
فرصتهای شغلی خلبانی
خلبانان میتوانند استخدام سازمانهای دولتی شوند. مانند ارتش و و سپاه و سازمان های نظامی دیگر. امکان استخدام شدن آنها در شرکتهای هواپیمایی نیز وجود دارد.
اما متاسفانه این شغل معایبی مانند کافی نبودن فرصتهای شغلی برای فارغ التحصیلان و احتمال روبرو شدن با بیماری های مختلف به دلیل فشار کاری زیاد در این شغل وجود دارد.
به دلایل مشکلات اقتصادی و دیگر مواردی که وجود دارد میزان استخدام در این شغل کمتر شده است. اما این افراد از درآمد قابل قبول و نسبتا بالایی برخوردار هستند که میتواند جبران کارهای سخت و مشقت آنها باشد. باید توجه داشت که میزان درآمد به تجربه، مهارت و دیگر موارد بستگی دارد و میتواند متغییر باشد.
